Ücretsiz izin köleliği yasalaştı

‘Mini istihdam paketi’ olarak bilinen İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Böylece işçilerin bir yıl daha rızaları olmadığı halde ücretsiz izne gönderilebilmesinin önü açıldı.

Yasaya göre Cumhurbaşkanı, işten çıkarma yasağını en fazla 3’er aylık sürelerle 30 Haziran 2021’e kadar uzatabilecek. Bu süre içinde patronlar,- istisna olarak tanımlanan durumlar dışında- işçileri işten çıkaramayacak ama tek taraflı ücretsiz izne gönderebilecek. Böylece işçiler, günde 39, ayda bin 168 liraya mahkûm olacak. Bu parayla geçinemeyen ve işten ayrılmak isteyen işçiler ise kıdem tazminatı ile işsizlik ödeneği haklarından vazgeçmek zorunda kalacak.

İŞSİZİN FONUNDAN PATRONA DESTEK

Üstelik işten çıkarma yasağıyla ilgili istisna kapsamı da genişletildi. Nisan ayında yapılan düzenlemede işçilerin yalnızca 25/2’nci maddeden, yani ‘ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davrandığı’ gerekçesiyle işten çıkarılabileceği belirtiliyordu. Artık patronlar, ‘belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuata göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi’ hallerinde de işçi çıkarabilecek.

Yasayla Cumhurbaşkanı’nın kısa çalışma başvurusunu 31 Aralık 2020’ye kadar uzatma yetkisi de genişletiliyor. Buna göre Cumhurbaşkanı, 31 Aralık 2020 tarihi korunarak, kısa çalışma ödeneğinin süresini sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak uzatabilecek.

Covid-19 salgını nedeniyle özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteğinden yararlananların normal çalışma sürelerine dönmesi durumunda, hem 456 liralık işveren SGK primi hem de 412 TL’lik işçi payının tamamı, 31 Aralık 2020’yi geçmemek üzere 3 ay süreyle İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak. Cumhurbaşkanı bu süreyi sektörel olarak ayrı ayrı veya bütün olarak 6 aya kadar uzatabilecek.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın, 50’den az çalışanı olan az tehlikeli işyerleri ile kamu kurumlarında iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmesine ilişkin hükmünün yürürlüğe giriş tarihi 3,5 yıl öteleniyor. Söz konusu hüküm, 1 Temmuz 2024’te yürürlüğe girecek.

Yasada işçilerin lehine olan tek düzenleme ise Somalı madencilerle ilgili. Buna göre, Soma’da 13 Mayıs 2014’teki maden katliamı sonrası Işıklar, Atabacası ve Geventepe ocaklarında işten çıkarılan işçilerin kıdem tazminatları, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından ödenecek. Madenciler, yasanın Uyar Madencilik’te ve Karaman Ermenek’te mağdur edilen işçileri de kapsamasını istiyordu; ancak bu yönde bir değişiklik olmadı.

Kaynak: Birgün