Dünya Bankası raporuna göre yıllık reel gıda enflasyonunun en yüksek olduğu dördüncü ülke Türkiye oldu. Küresel gıda fiyatları düşüş eğiliminde olmasına rağmen Türkiye’de gıda fiyatları 36 aydır sürekli artıyor. Eylül itibarıyla yıllık reel gıda enflasyonunun en yüksek olduğu ülke yüzde 44 ile Lübnan olurken onu yüzde 34 ile Mısır yüzde 15 ile Sierra Leone izledi. Türkiye de yine yüzde 15 ile bu alanda dünyada dördüncü oldu.
Euronews’in aktardığına göre, Dünya Bankasının yayımladığı gıda güvenliği raporuna göre, yılbaşından beri emtia fiyatlarındaki gerilemeye rağmen, özellikle düşük gelirli ülkelerde, gıda fiyatları yüksek seyrediyor. Dünya Bankasının tanımına göre gıda enflasyonu ile genel tüketici enflasyonu arasındaki fark reel gıda enflasyonunu gösteriyor. Ruanda, Gine, Gana, Pakistan, Surinam ve Malavi yüzde 11 ile 13 arasında değişen yıllık reel gıda enflasyonu ile bu alanda ilk 10 listesinde bulunuyor. Türkiye nominal gıda enflasyonunda da yüzde 74 ile dünya dördüncüsü. Zirvede ise yüzde 403 ile Venezuela bulunurken ardından Lübnan (yüzde 274) ve Arjantin (yüzde 134) geliyor. 9. ve 10. Sıradaki Burundi ile Malavi’de yıllık enflasyon yüzde 39. Bu ülkelerdeki enflasyonun Türkiye’nin neredeyse yarısı olması dikkat çekiyor. Diğer gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkeler gıda enflasyonunda Türkiye’den daha iyi durumda.
TÜRKİYE’DE YÜZDE 338; DÜNYADA İSE YÜZDE 24
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) verilerine göre eylül 2020’den bu yana, 36 aydan beri gıda fiyatları her ay aralıksız artıyor. FAO’nun açıkladığı küresel gıda fiyatları ise bu 36 ayın 19’unda bir önceki aya göre düştü. Eylül 2020’de dünyada ve Türkiye’de gıda fiyat endeksleri 100’e eşitlendiği zaman sonra fiyatların nasıl değiştiği Türkiye’nin neden gıda enflasyonunda en üst sıralarda yer aldığını gösteriyor. Buna göre eylül 2020 ile eylül 2023 arasındaki son 3 yılda Türkiye’de gıda fiyatları yüzde 338 artarken dünyada sadece yüzde 24 artış gösterdi.
REEL GIDA ENFLASYONU EKSİDEN REKORA ÇIKTI
TÜİK verilerine göre yıllık reel gıda enflasyonu 2019 sonunda ve 2020 başında eksideydi. Yani, genel tüketici enflasyonu gıda enflasyonundan daha yüksek seyrediyordu. Yeni ekonomik model sonrası bu durum tam tersine dönerken nisan 2022’de bu fark yüzde 20’nin üzerine çıktı. Nonimal yıllık gıda enflasyonu ise 2021 ortasına kadar çoğunlukla yüzde 10’un altında seyretmesine rağmen yeni ekonomik model ve kur korumalı mevduat (KKM) döneminde rekora koştu.
ÜCRETİ ERİTİYOR
Eylül itibarıyla son üç ayda enflasyon yüzde 25 oldu. Bu da memur maaşları ve asgari ücrete gelen yüksek zamların etkisini yitirdiği anlamına geliyor.
Kaynak: Günlük Evrensel