Oxfam raporu, kapitalist dünyada pandemi, krizler ve savaşın milyarlarca insanın hayatını cehenneme çevirdiğini bir kez daha ortaya koydu. En zenginler servetlerini 10 yılda iki kattan fazla artırdı, insanlığın yüzde 60’ı yoksullaştı.
Araştırmaya göre, dünyanın en zengin 5 patronu, servetini ikiye katladı. Dünya nüfusunun yüzde 60’mı oluşturan ve sayıları 4.77 milyarı bulan emekçilerin geliri geriledi.
İngiltere merkezli Oxfam raporuna göre küresel şirketlerin ve tekel gücünün yoğunlaşması, en zengini daha zengin, en fakiri daha fakir yapan eşitsizliğin derinleşmesine katkıda bulunuyor. Araştırma şirketi Wealth X’in verilerine göre, dünyanın en zengin beş iş insanı Elon Musk, Bernard Arnault, Jeff Bezos, Larry Ellison ve Mark Zuckerberg’in toplam serveti 2020’den bu yana 423.8 milyar avro, yani kişi başına yüzde 114 artış gösterdi.
Milyarderlerin toplan servetinin 2020’ye kıyasla 3.3 trilyon dolar daha fazla olduğu kaydedilen Oxfam araştırmasında, bu servetin enflasyondan üç kat hızlı arttığına dikkat çekildi. Oxfam’ın yayımladığı geleneksel raporda, dünyanın en zengin yüzde l’i ise tüm küresel finansal varlıkların yüzde 43’üne sahip.
ÖNÜMÜZDEKİ 10 YIL İÇİNDE İLK KEZ BİR KİŞİ TRİLYONER OLABİLİR
Raporda, dünyanın en büyük 10 şirketinin yedisinin üst yöneticisinin veya ana hissedarının milyarder olduğuna dikkat çekilirken, buna karşılık, dünya çapında milyonlarca işçinin yaşam standartlarının gerilediği vurgulandı.
***
GÜNDE 1 MİLYON DOLAR HARCASA BİTİREMİYOR
- EN zengin beş patronun her biri günde bir milyon ABD doları harcasaydı, toplam servetlerini tüketmeleri 476 yıl alırdı.
EN ZENGİN YÜZDE l’E GELİRİN YÜZDE 43’Ü
- Dünyanın en zengin yüzde 11 tüm küresel gelirin yüzde 43’üne sahip.
MİLYARDERLER ENFLASYONDAN 3 KAT HIZLI ZENGİNLEŞİYOR
- Milyarderler şu anda 2010-2020 arasında 3.3 trilyon ABD doları (Yüzde 34) daha zengin. Servetleri enflasyon oranının üç katı hızla artıyor.
AMAZON’UN SAHİBİ BEZOS SERVET KATLADI
- Dünyanın en zengin kişilerinden Jeff Bezos 167.4 milyar dolarlık servetini 2020’den bu yana 32.7 milyar dolar artırdı. Bezos, 5.5 milyar dolar karşılığında uzaya uçtu.
EN BÜYÜK ŞİRKETLER İŞÇİLERE ‘GEÇİNEBİLİRSİNİZ’ DEMİYOR
- Dünyanın en büyük şirketlerinin yalnızca yüzde 0.4ü, işçilere geçimlik bir ücret ödemeyi taahhüt etti.
CEO’NUN YILLIK GELİRİNİ SAĞLIK İŞÇİSİ 12 ASIRDA ELDE EDEBİLİR
- Fortune listesinde yer alan dünyanın en büyük 100 şirketi bünyesinde görevli bir CE0’nun ortalama bir yılda kazandığını, sağlık ve sosyal sektörde çalışan bir kadın işçinin kazanması 1200 yıl alıyor.
BANGLADEŞ TEKSTİL İŞÇİLERİ 4 YILDIR ÜCRET ZAMMI ALMADI
- Bangladeş’teki tekstil işçilerinin asgari ücreti 2019’dan bu yana değişmedi.
PATRONLAR DEVLET ŞİRKETLERİNE ORTAK
- Dünyanın en büyük 50 kamu şirketine bakıldığında milyarderler, toplam piyasa değeri 13.3 trilyon ABD doları olan bu şirketlerin yüzde 34’ünün ana hissedarı veya CEO’su.
***
SERMAYE TEKELLEŞİYOR
0xfam raporuna göre şirketler kârlarını artırmak için kıtlık yarattı, geliri ve zenginliği gerici bir şekilde yeniden dağıttı. Ücret zamları baskılandı. Tekellerin güçlenmesi ile emeğin gelirlerinin yüzde 76 gerilediğini ortaya koyan 0xfam raporunda tekelleşmeye ilişkin şu bulgular öne çıktı:
- Hükümetler dünyanın en büyük şirketlerinin daha büyük ve daha kârlı olmalarını sağladı. Apple’ın değeri 3 trilyon ABD doları oldu. Örnek olarak bu rakam, dünyanın yedinci büyük ekonomisi olan Fransa’nın tüm GSYİH’sinden daha fazla.
- Dünyanın en büyük beş şirketinin toplam değeri, dünyadaki tüm ekonomilerin toplam GSYİH’sinden daha fazla.
- Küresel ortalama kâr marjı (fiyatın maliyete oranı) 1980’de maliyetlerin yüzde 7 üzerindeyken 2020’de maliyetlerin yüzde 59 üzerine çıktığını gösterdi.
- Yirmi yılda 60 şirketten onu, küresel ‘büyük ilaç’ şirketi birleşti. iki küresel şirket, küresel tohum pazarının yüzde 40’ından fazlasını kontrol ediyor.
- Dört firma dünya pestisit pazarının yüzde 6Zsini kontrol ediyor.
- Küresel çevrim içi reklam harcamalarının dörtte üçü Meta, Alphabet ve Amazon’a ödeniyor.
- Süpermarket raflarında, mısır gevreğinden şampuana kadar çok sayıda benzersiz görünen ürün aslında aynı şirketin mülkiyetinde. Örneğin bira devi Anheuser-Busch Inbev; Budweiser, Becks, Corona ve Stella Artois’in de aralarında bulunduğu 500’den fazla bira markasının sahibi.
Kaynak: Günlük Evrensel