İktidar emeklilere seyyanen artışa kapıyı “Kaynak yok” diyerek kapattı. Buna karşın projelerdeki garanti ödemelerle şirketlere milyarlarca TL ödeniyor, vergi affı getiriliyor. Ekonomistler, “SGK’ye bütçeden ayrılan kaynak üç yılda yarı yarıya azaldı” dedi.
AKP her yıl kamu özel işbirliği projelerinin garanti ödemeleri kapsamında şirketlere milyarlarca lira aktarıyor. Vergiler de istisna ve muafiyet kapsamına alınıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, maliyeti gerekçe göstererek emeklilere seyyanen artışa kapıyı kapattı. Erdoğan, “Emekli maaşlarına 7 bin lira eklemek demek bütçeden yaklaşık 1.4 trilyon liralık, 10 bin lira eklemek demek 1 -9 trilyon liralık bir kaynağı buraya aktarmak demektir. Yani 2024 yılı boyunca ülkemizde tek çivi çakmasak tüm yatırım bütçesini buraya aktarsak bile bu gideri karşılamaya yetmiyor” dedi. Erdoğan’ın bu açıklamasının ardından emeklilerle şirketlere yapılan ödemeler mercek altına alındı.
■ MİLYONLAR 10 BİNİN ALTINDA: Şu anda milyonlarca emeklinin kök aylığı 10 bin liranın altında. Aradaki fark Hazine tarafından karşılanarak emeklilerin aylıkları 10 bin liraya tamamlanıyor. Türk-İş’in verilerine göre açlık sınırı 16 bin 257 liraya ulaştı. En düşük emekli aylık ile açlık sınırı arasında 6 bin 257 lira fark var.
■ “GARANTİLİLER” ŞANSLI: Bütçeden bu yıl da kamu özel işbirliği (KÖİ) projelerindeki garanti ödemeleri kapsamında milyarlarca lira çıkacak. Bu ödemeler şirketlere yapılacak. Karayolları bütçesinden garanti ödemelerine bu yıl için ayrılan ödenek 73.8 milyar TL. Garanti ve katkı ödemeleri için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesinden de bu yıl 4.9 milyar TL ödenek ayrıldı. Sağlık Bakanlığı bütçesine göre hastanelerin hizmet alımı yoluyla sunduğu hizmetler için bu yıl 26.1 milyar TL ödeme yapılması öngörülüyor. Şehir hastaneleri yatırımlarının kullanım bedeli olarak da bu yıl için 57.5 milyar TL bütçe ayrıldı. Vergiler de affedildi
■ ŞİRKETLERE VAR: Bu yıl “vergi harcaması” yani istisna ve muafiyetler kapsamında şirketlerin 657.1 milyar TL kurumlar vergisi alınmayacak.
■ SARAY’A BÜTÇE: Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bütçe verilerine göre Cumhurbaşkanlığı’nın ödeneği 16.2 milyar liraya çıkarıldı.
‘Kaynaksızlık iddiası gerçekdışı’
KOCAELİ Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aziz Çelik, emeklilerin bütçedeki payının azaltıldığını söyledi. Emekliler için “kaynak yok” iddiasının gerçek dışı olduğunu ifade eden Çelik, “Bütçeden sosyal güvenliğe ve emeklilere ayrılan pay azaltılıyor. Uzun yıllar yüzde 1519 arasında seyreden sosyal güvenliğe bütçeden ayrılan kaynak oranı 2024 bütçesinde yüzde 10 civarına çekildi. Geçek budur” dedi.
Kaynak: Mustafa Çakır/Cumhuriyet