Göçmen işçilerin çok büyük bir kısmı beceri uyumsuzluğu, işlere alışkın olmamak gibi gerekçelerle çok daha düşük ücret alıyor. Ortalaması yüzde 13 olan fark, bazı ülkelerde çok daha yüksek.
Ücret, çalışan tüm kesimler için aslanın ağzındaydı. Ancak bir yandan savaşlar, bir yandan ekonomik zorluklar ve bir yandan da yaşanan salgın, çalışanların ücretini baskılamak için birer nedene dönüşmüş durumda. Türkiye’de kötü ekonomi yönetiminin yanı sıra salgınla bozulan durum, düşük asgari ücret için bir koza dönüşürken küresel olarak pandemi ücretler ve gelirlerin erimesine yol açtı.
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) buna ilişkin bir raporu geçen hafta çokça konuşuldu. ILO’nun göçmen işçi ücretlerine ilişkin raporu ise daha iyi bir yaşam umuduyla yola çıkan göçmenlerin daha az ücrete çalıştırıldıklarını ortaya koydu. ILO araştırmasına göre, göçmenler ulusal işçilerden yaklaşık yüzde 13 daha az kazanıyor. Bazı ülkelerde fark yüzde 42’ye kadar çıkıyor. Kıbrıs, İtalya ve Avusturya gibi bazı ülkelerde saatlik ücretlerdeki fark sırasıyla yüzde 42, yüzde 30 ve yüzde 25 ile daha yüksek. Bir bütün olarak Avrupa Birliği’nde saat ücreti neredeyse yüzde 9 altında. İtalya’da göçmen işçiler, son verilere göre 2015’te yüzde 27 daha az kazanırken bu fark son yıllarda yüzde 30’a çıktı.
Güvence de yok
ILO İşçi Göçmen Şubesi Şefi Michelle Leighton, göçmenler ve vatandaşlar arasındaki ücret farklılıklarını anlamak – yüksek gelirli ülkelerdeki göçmenlerin, yüzde 27’sinin geçici sözleşmeli ve yüzde 15’inin yarı zamanlı çalıştığını, güvencesiz işte olma olasılığının daha yüksek olduğu bilgisini veriyor. Göçmenler ağırlıklı olarak tarım, balıkçılık ve ormancılık sektörlerinde çalışıyor.
Madencilik ve taşocağı gibi ağır işlerde çalışma zorunda kalıyorlar. Göçmen işçiler, aynı meslek kategorisindeki benzer niteliklere sahip vatandaşlardan daha az kazanıyor, nedeni ise “beceri uyuşmazlığı” ile açıklanıyor. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri ve Finlandiya’da ortaokul eğitimi almış göçmen işçilerin payı sırasıyla yüzde 78 ve yüzde 98 iken, yüksek veya yarı vasıflı işlerde göçmen işçilerin payı sadece yüzde 35 ve yüzde 50. Göçmen kadın işçiler, hem göçmen hem de kadın olarak çifte ücret cezasıyla karşı karşıya. Yüksek gelirli ülkelerde erkek vatandaşlar ile göçmen kadınlar arasındaki ücreti farkının yaklaşık yüzde 21 olduğu tahmin ediliyor. Bu, bu ülkelerdeki cinsiyetler arası yüzde 16’lık ücret farkından daha yüksektir.
Pandemi de etkiledi
Salgın krizinin başlangıcında, on milyonlarca göçmen işçi işlerini kaybettikten sonra evlerine dönmek zorunda kaldı. Rapora göre, henüz tam bir resmine sahip olmadığımız kriz, göçmen işçiler ve vatandaşlar arasındaki işgücü piyasası farklılıklarını genişletebilir ve bunun da göçmen ücret farklılıklarını daha da derinleştirebilir.
11 ayda 2 bin 32 işçi hayatını kaybetti
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) verilerine göre, sadece 2020 Kasım’da en az 294, yılın ilk 11 ayında ise en az 2 bin 32 işçi hayatını kaybetti. 294 emekçinin 248’inin ücretli (işçi ve memur), 46’sının kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluştuğunu duyuran İSİG, ölümlerin en çok sağlık, ticaret/büro/eğitim, tarım, inşaat, belediye, taşımacılık, metal, güvenlik, enerji, gıda, tersane ve konaklama işkollarında yaşandığını açıkladı.
Kaynak: Olcay Büyüktaş/Cumhuriyet